Nöbetçi Eczaneler
Soğuk havalarla birlikte sobalarını hazırlayan vatandaşlar, “duman izni olmadan yakacak kullanamıyoruz” diyerek yetkililerden izin sürecinin hızlanmasını talep ediyor.
“Her yıl hazırlığımızı yapıyoruz, bu yıl da öyle yaptık. Ama elimiz kolumuz bağlı,”
diyen bazı köy sakinleri, bu gecikmenin özellikle yaşlılar ve çocuklar açısından ciddi riskler taşıdığını söylüyor.
“Duman İzni” Ne Anlama Geliyor?
Resmî literatürde “duman izni” diye özel bir kavram açıkça yer almasa da, bu tür uygulamalar esasen orman sınırları içindeki köylerde yangın riski ile orman koruma düzenlemeleri çerçevesinde ortaya çıkabiliyor.
- Orman Kanunu kapsamında, orman sınırları içinde yakacak yakmak ya da ateşle ilgili işlemler izinlere bağlanabiliyor.
- Bu uygulama, bölgedeki orman varlığını koruma ve olası yangınları engelleme amacıyla yürütülen düzenlemeler çerçevesinde anlam kazanıyor.
- Ayrıca, Orman Kanunu’nun 34. maddesine ilişkin Tebliğ’de, orman köylerine tanınan hak, imtiyaz ve sorumlulukların mahalli dönüşümler içinde de korunacağı belirtiliyor.
Sonuç olarak “duman izni”, pratikte köylülerin soba, ocak benzeri cihazları kullanabilmeleri için orman idarelerinden veya ilgili yerel kurumdan alınması gereken bir izin olarak uygulanıyor olabilir.
Mevzuat ve Uygulamadaki Boşluklar
Araştırmada dikkat çeken bazı hususlar:
- Orman Kanunu’nun 34. maddesi hükmüyle, orman köyü iken mahalleye dönüşen yerleşimlerin dahi orman köylüsüne tanınan hak ve imtiyazlardan faydalanmaya devam edeceği vurgulanıyor.
- Ancak, yangınla mücadele ve orman koruma konularında “ateş yakma, bitki örtüsü yakma, sönmemiş ateşle ayrılma” gibi davranışlar orman sınırları dahilinde sıkı şekilde yasaklanmış bulunuyor.
- Yasal düzenlemeler ile fiili uygulamalar arasında zaman zaman uyumsuzluklar görülebiliyor; özellikle kırsal alanlarda “iznin verilip verilmemesi”, uygulayıcı kurumların tutumu ve yerel denetim kapasitesiyle doğrudan ilişkili olabiliyor.
Bu durum, köy halkının yaşadığı mağduriyeti derinleştiriyor: yasal olarak hangi durumlarda izin verileceği, sürecin şeffaflığı, iznin gecikme gerekçeleri gibi konularda belirsizlikler öne çıkıyor.
Yerel Halktan Çağrı
- Köy halkı, soğuk günlerin başladığı bir dönemde yakacaklarını kullanamamanın mağduriyetini yaşıyor.
- Orman ve yangın koruma mevzuatlarının amacı elbette doğayı ve orman varlığını korumak; ancak insan yaşamı ve sağlık da ihmal edilmemeli.
- Yetkililere çağrı: Mevzuat çerçevesinde izin süreçleri hızlandırılmalı, kriter ve haklar açıkça halka duyurulmalı, denetim ve halkla iletişim artırılmalı.